W Warszawie odbyła się konferencja na temat praw człowieka organizowana przez Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE. 26 września kazachstańscy działacze na rzecz praw człowieka wystąpili na spotkaniu i rozświetlili tematy tortur, pokojowych zgromadzeń, wolności zrzeszania się i prawa w internecie.

Szef kazachstańskiego oddziału Koalicji na rzecz Ochrony Praw Więźniów Aleksander Danchev, Rustam Zhantasov i Arsen Aubakirov opowiedzieli, jakie zmiany zaszły w Kazachstanie z podstawowymi prawami człowieka.

Prelegenci mówili o międzynarodowych standardach, przepisach, a także podawali przykłady łamania praw człowieka.

Szczególnie przerażające były przypadki tortur w jednym z więzień, wzbudziły oni społeczeństwo i były aktywnie omawiane w sieciach społecznościowych. W rezultacie wszczęto postępowania karne na podstawie artykułu „tortury”, a minister spraw wewnętrznych Kazachstanu odwiedził kolonię we wsi Zarechny.

Film, w którym jednego więźnia wykręcono na podłodze, a drugiego powieszono rękami i zażądano, aby nie pisał skarg, pojawił się wcześniej na YouTube. Według Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Republiki Kazachstanu, zgodnie z wynikami dochodzenia wewnętrznego, 14 pracowników zostało wszczętych w postępowaniu dyscyplinarnym, 7 z nich zostało zwolnionych, szefa instytucji i dwóch zastępców zwolniono, 5 pracowników instytucji umieszczono w tymczasowym areszcie”, – podał Danchev.

Pomimo zwiększonej odporności na tortury w Kazachstanie dochodzi do łamania międzynarodowych standardów w systemie karnym. Obrońcy praw człowieka stale monitorują sytuację i udzielają porad. Kazachstan zobowiązał się do poszanowania wolności od tortur, organy państwowe w tym roku wysłuchały zaleceń, w tym zaleceń ONZ i OBWE. Kraj aktywnie wdraża reformy w celu proaktywnego rozwiązania nagromadzonej warstwy problemów.

Alexander Danchev zauważył, że pozytywne zmiany nastąpiły również w Kazachstanie – utworzyli grupę roboczą ds. Reformy systemu karnego, aby zmienić sytuację skazanych.

W jej skład weszli przedstawiciele Krajowego Mechanizmu Prewencji (zwanego dalej NPM), publicznych komisji monitorujących (zwanych dalej PMC), społeczności akademickich i organów rządowych. Zmiany wpłyną na akty prawne, poczynając od wewnętrznych porządków, a kończąc na przepisach.

NPM i PMC to 2 oddzielne instytucje zajmujące się prawami człowieka, które monitorują miejsca pozbawienia wolności w celu poszanowania tam praw osób. NPM przeprowadza wizyty profilaktyczne, których celem jest zapobieganie torturom, redukowanie czynników, które mogą wywołać tortury oraz inne formy okrutnego traktowania i karania”, – zauważył A. Danchev.

W tym roku, w ramach reformy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Kazachstanu, zainicjowanej przez działaczy obywatelskich, rozważają propozycje poprawy sytuacji w systemie karnym. Przypadki rezonansu i skandale, które regularnie się pojawiają, są tylko częścią tego, co dzieje się w całym kraju.

Grupa robocza z udziałem ministra spraw wewnętrznych Kazachstanu wydała prawie 200 zaleceń, z których część została już zaakceptowana do wdrożenia.

OBWE zwróciła szczególną uwagę na najbardziej uderzające wydarzenia tego roku w Kazachstanie. W szczególności największe wiece miały miejsce w okresie od maja do czerwca, a towarzyszyły im aresztowania i potępienie organizacji międzynarodowych.

Jednym z najważniejszych zaleceń było: „Przyjęcie nowej ustawy o pokojowym zgromadzeniu, zgodnej z międzynarodowym prawem dotyczącym praw człowieka. Nowe prawo powinno znieść procedurę uzyskiwania uprzedniej zgody, zmienić ją na postać powiadamiającą”.

R. Żantasow zauważył reakcję społeczności międzynarodowej na naruszenia wolności pokojowych zgromadzeń w Kazachstanie. Wśród nich są przypadki, w których podjęto decyzje ONZ – Komitet Praw Człowieka i specjalni sprawozdawcy, którzy wydali zalecenia dotyczące przywrócenia naruszonych praw i zapobiegania podobnym w przyszłości.

Widzimy pozytywne zmiany, które zachodzą w Kazachstanie od końca lipca: działania, wiece są sankcjonowane, Krajowa Rada Zaufania Publicznego pod prezydentem Republiki Kazachstanu i inne zostały utworzone. Władze dążą do dialogu ze społeczeństwem obywatelskim. Mamy nadzieję, że władze zastosują się do zaleceń społeczeństwa obywatelskiego i członków NNOD”, – podsumował Zhantasov.

W tym roku odbyła się seria wydarzeń na temat praw cyfrowych. Obrońcy praw człowieka, eksperci techniczni zaczęli rozmawiać o ochronie danych osobowych, blokowaniu Internetu, elektronicznym uczestnictwie w sprawach państwowych itp.

W jednym z raportów poruszono tematy dotyczące regularnego blokowania popularnych serwisów Youtube, Telegram, Instagram, odłączania, wycieku w otwartym dostępie do danych ponad 11 milionów obywateli Kazachstanu w wieku powyżej 18 lat. Mówca Arsen Aubakirov zauważył osobno: „W połowie lipca do użytkowników wysłano wiadomość o konieczności zainstalowania certyfikatu bezpieczeństwa, w przeciwnym razie istnieje ryzyko problemów z połączeniem z zasobami internetowymi. Było to uzasadnione groźbą wycieku danych osobowych i oszustami internetowymi. Przeciw temu narodziła się fala krytyki ze strony ludności, społeczeństwa obywatelskiego, specjalistów i mediów. Zdecydowano o zamknięciu eksperymentu certyfikatem bezpieczeństwa. Do tego czasu duże firmy, takie jak Mozilla Firefox, Google Chrome już umieściły certyfikat na czarnej liście jako złośliwy”.

Wszyscy mówcy przedstawili zalecenia organom państwowym Kazachstanu i wyrazili nadzieję na pozytywne zmiany i budowanie konstruktywnego dialogu ze społeczeństwem obywatelskim.

A. Aubakirov podkreślił, że pod koniec 2018 r. Iw 2019 r. Pojawiło się ponad dziesięć nowych inicjatyw zaangażowanych w reformy polityczne, prawa człowieka, obserwację wyborów. Wraz z falą aktywizmu obywatelskiego stare problemy pozostają aktualne – legalna rejestracja organizacji pozarządowych, partii i związków zawodowych w niektórych przypadkach pozostaje problematyczna w Kazachstanie.

ОСТАВЬТЕ ОТВЕТ

Please enter your comment!
Please enter your name here